Adalet Bakanlığından:
HUKUK MUHAKEMELERİNDE SES VE GÖRÜNTÜ NAKLEDİLMESİ YOLUYLA DURUŞMA İCRASI HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar, İlkeler ve Standartlar
Amaç ve kapsam MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, hukuk yargılamalarında aynı anda ses ve görüntü nakledilmesi yoluyla bulundukları yerden, tarafın veya vekilinin duruşmaya katılmalarına ve usul işlemler yapabilmelerine; tanığın, bilirkişinin, uzmanın ve diğer ilgililerin dinlenmelerine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. (2) Bu Yönetmelik, hukuk yargılamalarında aynı anda ses ve görüntü nakledilmesi yoluyla duruşma ve usul işlemler yapılmasına ilişkin hususları kapsar.
Dayanak MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeler Kanununun 149 uncu maddesinin beşinci fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Adalet Bakanlığını,
b) e-Duruşma: Hukuk yargılamalarında aynı anda ses ve görüntü nakledilmesi yoluyla bulundukları yerden, tarafın veya vekilinin duruşmaya katılmalarını ve usul işlemler yapabilmelerin; tanığın, bilirkişinin, uzmanın ve diğer ilgililerin dinlenilmelerinin,
c) e-Duruşma Sistemi: Aynı anda ses ve görüntü nakledilmesi yoluyla duruşma işlemlerini yürütmek amacıyla Bakanlık tarafından Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemine entegre olarak kurulan ve güvenliği sağlanan sistemi,
ç) Kanun: 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeler Kanununu,
d) Merkez Kayıt Sistem: Mahkemece yargılamanın zorunlu kıldığı hâllerde e-Duruşmanın kaydedilip belirli süre ile saklandığı sistemi,
e) UYAP: Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemin, ifade eder.
İlkeler MADDE 4 – (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında hukuk yargılamasına hâkim olan tasarruf, taraflarca getirilme, taleple bağlılık, aleniyet ve usul ekonomisi ikeleri, dürüst davranma ve doğruyu söyleme yükümlülüğü, hukuki dinlenilme hakkı, Türk Hukukunun re'sen uygulanması, hâkimin davayı aydınlatma ödev ile yargılamanın sevk ve idaresine ilişkin ilkelerin yanı sıra aşağıdaki ilkeler göz önüne alınır:
a) Bilgi güvenliğinin sağlanması.
b) Kişisel verilerin korunması.
c) Hizmet kalitesinin sağlanması.
ç) Ulusal ve uluslararası standartların sağlanması.
e-Duruşma Sisteminin standartları MADDE 5 –
(1) e-Duruşmada görüntü ile ses aynı anda güvenli bir şeklde nakledilir.
(2) Görüntü, ilgilinin yüz ifadelerinin, vücut hareketlerinin, tavır ve davranışlarını gözlemlemeye; ses, ilgilinin duygularını anlamaya, söylediklerinin anlaşılır ve net şekilde dinlemeye imkân verecek nitelikte olur.
(3) e-Duruşma sırasında, bilgi, belge ve deliller UYAP üzerinden anında iletilebilir.
İKİNCİ BÖLÜM
e-Duruşma, Talep ve Değerlendirilmesi
e-Duruşma MADDE 6 – (1) Hukuk yargılamalarında aynı anda ses ve görüntü nakledilmesi yoluyla, taraf veya vekil bu Yönetmelikte belirlenen yerden duruşmaya katılabilir ve usuli işlemler yapabilir; tanık, bilirkişi, uzman ve diğer ilgililer dinlenebilir.
Talep üzerine e-Duruşma MADDE 7 –
(1) Taraflardan birinin talebi üzerine; mahkeme, talep eden tarafın veya vekilinin, bu Yönetmelikte belirlenen yerden duruşmaya e-Duruşma Sistemi yoluyla katılmalarına ve usul işlemleri yapabilmelerine karar verebilir.
(2) Taraflardan birinin talebi üzerine; mahkeme tanığın, bilirkişinin veya uzmanın bu Yönetmelikte belirlenen yerden e-Duruşma Sistemi yoluyla dinlenilmesine karar verebilir.
e-Duruşma talep ve usulü MADDE 8 –
(1) Taraflardan br veya vekili , duruşmaya e-Duruşma Sistemi yoluyla katılmayı, usul işlemler yapmayı ya da tanığın, bilirkişinin veya uzmanın e-Duruşma Sistemi yoluyla dinlenilmesini gerekçesiyle birlikte mahkemeden talep edebilir. (2) e-Duruşma, UYAP mobil uygulamaları, avukat veya vatandaş portalı üzerinden duruşma gününden en az iki iş günü önce mahkemesinden talep edilir.
e-Duruşma talebinin değerlendirilmesi
MADDE 9 –
(1) e-Duruşma taleb hakkında hâkim, duruşma gününden en az bir iş günü önce kabul veya ret hususunda karar verir. Bu karar kesindir.
(2) Aşağıdaki sebeplerden birinin bulunması durumunda e-Duruşma taleb gerekçesi gösterilmek suretiyle reddedilebilir:
a) Talebin süresinde yapılmaması.
b) Talebin hakkın kötüye kullanılması veya yargılamayı sürüncemede bırakma amacı taşıması.
c)e-Duruşma yapılmasını zorlaştıran hukuki, fiilî veya teknik engellerin bulunması.
(3) Hastalığı, yaşlılığı veya engelliliği sebebiyle mahkemeye bizzat gelmesi durumunda zorluk yaşaması muhtemel olan taraf, tanık, bilirkişi, uzman ve diğer ilgillerin talepler hâlinde öncelikle e-Duruşma Sistemi yoluyla dinlenilmelerine karar verilir.
(4) e-Duruşma talebinin kabulüne veya reddine ilişkin karar, UYAP üzerinden veya diğer usullerle talepte bulunana bildirilir.
Resen e-Duruşma MADDE 10 –
(1) Mahkeme; tanığın, bilirkişinin veya uzmanın e-Duruşma Sistemi yoluyla dinlenilmesine re'sen karar verebilir.
(2) Mahkeme; tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edemeyecekleri dava ve işlerde ilgililerin, e-Duruşma Sistemi yoluyla dinlenilmesine re'sen karar verebilir.
(3) İsticvap olunacak veya yemin edecek taraf, mahkemenin bulunduğu il dışında oturuyor ve mahkemeye bizzat gelemiyor ise öncelikle e-Duruşma Sistemi yoluyla isticvap olunur veya yemin ettirilir.
(4) Mahkemece, e-Duruşma Sistem yoluyla dinlenilmesine karar verlen kişiye gönderlecek meşruhatlı davetiyeye ayrıca e-Duruşmaya ne şeklde katılacağı da yazılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
e-Duruşmaya Katılma, e-Duruşmanın İcrası, Düzen ve Kayıt
e-Duruşmaya katılımın sağlanableceğ yer MADDE 11 –
(1) e-Duruşma talep eden taraf vekili , avukatlık bürosundan, baro tarafından bu amaç için belirlenen bölümden, adliyede bu amaca tahsis edilen yerden veya beşinci fıkradaki şartları taşıyan başkaca uygun bir yerden duruşmaya katılabilir.
(2) e-Duruşma talep eden veya e-Duruşma Sistem yoluyla isticvap olunacak ya da yemin edecek taraf ile mahkemece e-Duruşma Sistem yoluyla dinlenilmesine karar verilen tanık, bilirkişi, uzman ve diğer ilgililer bulundukları yerdeki adliye veya ceza infaz kurumlarında bu amaca tahsis edlen yerden duruşmaya katılabilir.
(3) İsticvap olunacak veya yemin edecek olan harç, taraf, vekili ile birlikte birinci fıkrada belirtilen yerlerden duruşmaya katılabilir.
(4) Hastalığı, yaşlılığı veya engelliliği sebebiyle; e-Duruşma Sistemi yoluyla duruşmaya katılmasına ve usuli işlemler yapabilmesine karar verlen taraf ile e-Duruşma Sistemi yoluyla dinlenilmesine karar verlen tanık, bilirkişi, uzman veya diğer ilgililer bulundukları mesken ya da kurumdan duruşmaya katılabilir.
(5) e-Duruşmaya katılımın sağlanacağı yerin, her türlü etki ve yönlendirmeden uzak, ilgilinin yüz ifadelerinin, vücut hareketlerinin, tavır ve davranışlarını gözlemlemeye, duygularını anlamaya ve söylediklerini net bir şekilde dinlemeye imkân sağlayacak nitelikte olması gerekir.
e-Duruşmaya katılacakların kimlik tespit MADDE 12 –
(1) e-Duruşmaya katılan taraf vekilinin kimlik tespiti ; güvenli elektronik imza veya mobil imza ile UYAP kayıtları ve benzer yöntemler kullanılarak mahkemece yapılır.
(2) Mahkemece e-Duruşmaya katılmasına karar verilen taraf, tanık, bilirkişi, uzman ve diğer ilgililerin kimlik tespiti; bulundukları yerdeki adliye veya ceza infaz kurumunda e-Duruşma için tahsis edilen yerde görevlendirilecek yazı işleri müdürü, zabıt kâtibi veya ceza infaz kurumu görevlisi tarafından yapılır ve bu hususta br tutanak düzenlenir.
(3) Vekili ile birlikte 11'inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen yerlerden e-Duruşmaya katılan tarafın kimlik tespiti , UYAP kayıtları incelenerek veya benzer yöntemler kullanılarak mahkemece yapılır.
(4) Hastalığı, yaşlılığı veya engelliliği sebebiyle bulunduğu mesken veya kurumdan e-Duruşmaya katılan taraf, tanık, bilirkişi, uzman ve diğer ilgililerin kimlik tespiti , güvenliği elektronik imza veya mobil imza kullanılarak yapılır.
e-Duruşma icrası MADDE 13 –
(1) e-Duruşma, mahkeme huzurunda yapılan duruşma ile aynı hukuk sonuçları doğurur.
(2) Birden fazla vekili ile takip edilen dosyalarda e-Duruşmaya, ancak talepte bulunan ve taleb kabul edlen vekiller katılabilir.
(3) e-Duruşma Sistem yoluyla beyanda bulunan tarafın, vekilinin ve diğer ilgililerin sözlü açıklamaları, Kanunun 154 üncü maddesinde belirtilen usul ve esaslara göre zabıt kâtıb aracılığıyla tutanağa yazdırılır.
(4) e-Duruşma Sistem yoluyla duruşmaya katılan taraf veya vekilince davaya son veren feragat, kabul ve sulhe ilişkin beyanda bulunulması hâlinde, mahkemece yeni bir duruşma günü tayin edilir ve tayin edilen günde feragat, kabul ve sulhe ilişkin bu işlem mahkeme huzurunda yenilenerek, duruşma tutanağı beyanda bulunan tarafından imza edilirse geçerli hâle gelir.
(5) e-Duruşma Sistemi yoluyla beyanda bulunan tarafın, vekilin veya ilgililerin imzasının alınması gereken diğer durumlarda, mahkemece düzenlenen ve güvenli elektronik imza ile imzalanan duruşma tutanağı, e-Duruşmanın yapıldığı adliyeye elektronik ortamda gönderilir. e-Duruşmaya tahsis edilen yerde görevlendirilen yazı işleri müdürü veya zabıt kâtıb elektronik ortamda gelen duruşma tutanağının ilgili kısmına beyanda bulunanın imzasını alır ve evrakı tarayarak sistem üzerinden mahkemesine ger gönderir. Ayrıca el yazısıyla imzalanmış tutanak aslı da dosyasına, masrafı talep edenin yatırmış olduğu avanstan karşılanarak posta yoluyla gönderilir.
(6) e-Duruşma Sistemi yoluyla beyanda bulunan tarafın, vekilinin veya ilgililerin imzası, UYAP’a entegre olmuş güvenli elektronik imza ile alınabilir.
(7) e-Duruşmaya katılan taraf veya vekili ile dinlenlen bilirkişi, uzman ve diğer ilgililer, UYAP üzerinden belge iletebilir.
(8) e-Duruşma esnasında ses ve görüntü naklinin aynı anda sağlanamaması veya yaşanan kesintinin beyanların anlaşılmasını güçleştirmesi durumunda e-Duruşma yeniden açılır. Söz konusu aksaklığın devam etmesi hâlinde gerekçesi belirtilerek e-Duruşma sonlandırılır ve bu husus tutanağa geçirilir.
(9) Taraf veya vekilin kusuru olmaksızın teknik sebeplerden dolayı e-Duruşmanın yapılamaması hâlinde, ilgili taraf veya vekil yönünden Kanunun 150'inci maddesinin birinci fıkrası uygulanmaz.
(10) e-Duruşma öncesinde veya e-Duruşma sırasında ortaya çıkan teknik sorunlar ve bu sorunların kaynağı, stem hâlinde Bakanlık tarafından mahkemeye bildirilir.
e-Duruşma düzen MADDE 14 –
(1) e-Duruşma düzen, mahkeme huzurunda yapılan duruşma düzeniyle aynı usul ve esaslara tabidir.
(2) e-Duruşma sırasında fotoğraf çekilemez ve hiçbir şeklde ses ve görüntü kaydı yapılamaz. Ancak, yargılamanın zorunlu kıldığı hâllerde, mahkemece kayıt yapılabilir. Kayıt ve yayın yasağına aykırı davranan kişi hakkında 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 286'ncı maddesi hükümler uygulanır.
Kayıt alınması ve saklanması MADDE 15 –
(1) Mahkeme, yargılamanın zorunlu kıldığı hâllerde, gerekçesn belrterek e-Duruşmanın kayıt altına alınmasına karar vereblr.
(2) e-Duruşma Sstem le elde edlen kayıtlar, mahkemece e-Duruşmanın yönetldğ blgsayarda veya ver depolayablen aygıta aktarılarak dosyasında saklanmak üzere Merkez Kayıt Sstemnde k hafta süre le muhafaza edlr. Süre sonunda Merkez Kayıt Sstemndek bu verler ger döndürülemeyecek şeklde slnr. (3) Bu şeklde alınan kayıtlar mahkemenn ve lgl kşlern açık zn olmadıkça hçbr yerde yayımlanamaz.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Çeştl ve Son Hükümler
e-Duruşma Sstemnn kurulması ve dames MADDE 16 – (1) Bakanlık, e-Duruşma Sstemn kurar, gelştrr, sstemn güvenlğn, bakım ve damesn sağlar. (2) e-Duruşma Sstemnn etkn, verml ve güvenl br şeklde yürütülmes çn kullanılacak sstemler ve chazlar hakkındak teknk krterlere lşkn usul ve esaslar Bakanlık tarafından belrlenr. (3) Bakanlık, önceden bldrm yapmak koşuluyla, e-Duruşma Sstemnn dames, güncellenmes ve bakımına lşkn şlemler yerne getrmek çn sürel veya süresz kesnt yapablr. (4) Bakanlık, e-Duruşma Sstemnn kurulması, dames ve gelştrlmesnde kamu veya özel kurum ya da kuruluşlarla ş brlğ yapablr.
e-Duruşmaya katılanın yükümlülükler MADDE 17 –
(1) e-Duruşmaya katılanın yükümlülükler şunlardır:
a) Bakanlık tarafından belrlenen teknk krterler sağlamak.
b) Bulunduğu yern e-Duruşma Sstem le dnlenlmeye elverşl ve güvenl olmasını sağlamak.
c) Mahkemece belrlenen gün ve saatte, e-Duruşmaya katılacağı yer ve e-Duruşma Sstemnde hazır bulunmak.
Geçiş hükmü GEÇİCİ MADDE 1 –
1) Bu Yönetmelkte düzenlenen ve elektronk ortamda yapılması gerekmekle brlkte henüz UYAP’ta bulunmayan şlemlere lşkn hükümler, gerekl yazılım çalışması tamamlandıktan sonra uygulanır.
Yürürlük MADDE 18 – (1) Bu Yönetmelk yayımı tarhnde yürürlüğe grer. Yürütme MADDE 19 – (1) Bu Yönetmelk hükümlern Adalet Bakanı yürütür.
Yönetmeliğin tüm metni için tıklayınız...
Comments